Εκλογές… ένα μεγάλο «Εγώ»

Περιπλανώμενος οδοιπόρος στον νυχτερινό ουρανό της πόλης αφουγκράζεσαι τους ήχους, τις μυρωδιές και τις εικόνες. Σαν επισκέπτης από αλλού κοιτάς τα πάντα γύρω σου με μάτια ορθάνοιχτα, με ενθουσιασμό μικρού παιδιού. Παντού βλέπεις το ίδιο σκηνικό… μεγάλες αφίσες, μεγάλα πορτραίτα, μεγάλα λόγια. Στα μπαλκόνια ήδη προ ημερών μεγάλοι «καθρέφτες» έχουν κάνει την εμφάνισή τους. Πάνω τους με ΞΥΛΙΝΑ γράμματα είναι γραμμένα συνθήματα: «Εμείς θα σας σώσουμε», «Μαζί για τη νίκη», «Για τον τόπο» κλπ. ΟΛΑ ΙΔΙΑ. Πορτραίτα που θυμίζουν κάτι από τη ματαιοδοξία του Ντόριαν Γκρέυ. Κι από κάτω, στους δρόμους, υπάρχουν, μουσικοι με σάλπιγγες, ζογκλέρ, ταχυδακτυλουγοί, σημαίες, αφίσες, πανό. ΟΛΟΙ ΙΔΙΟΙ. Μόνο τα χρώματα αλλάζουν. Όλοι επιδεικνύονται με πόζα βασιλειά και κορώνα ένα μεγάλο «Εγώ». Όλοι αυτοχρίζονται μεσσίες. Όλα τα ξέρουν όλα. Και γύρω τους παθητικοί ανόητοι κόλακες, λαίμαργοι κολαούζοι της εξουσίας μαζεύουν τα σάλια τους από το γλύψιμο, ταΐζοντας με εφήμερη δόξα τους επίδοξους "Βασιλιάδες".
Σε ποιόν θα δώσεις το σκήπτρο;
Αηδιασμένος από όλα αυτά, έχοντας βαρεθεί την υποκρισία του ψεύτικου αυτού σκηνικού, αποστασιοποιείσαι, κλείνεσαι και πάλι στη γωνιά σου και σκέφτεσαι «Έχει χαθεί η συλλογική συνείδηση»...

Πολλοί τον ζήλεψαν…

Δεν είναι πια κοντά μας ο Μητσάρας! Παρακολουθεί και γελάει από… κάπου εκεί πάνω, με τη γνωστή ωριμότητα, τη γνωστή ταπεινότητα που τον διέκρινε, παρά το γεγονός ότι ένα ολόκληρο έθνος έπινε νερό στο όνομά του. Κάθε φορά που παρακολουθούσα μια συνέντευξή του, μου δημιουργούνταν η ίδια εντύπωση: αυτός ο άνθρωπος σιχαινόταν το «φως της δημοσιότητας», τις φανφαρολογίες, τη λογική του «πετάω μια ατάκα και κάνω καριέρα τραγουδιστή μέσω των gossip περιοδικών».

Μιλούσε με τα τραγούδια του, έτσι έδινε τις απαντήσεις του, έτσι μας μάθαινε –και δεν είναι καθόλου υπερβολικό να το υποστηρίξω- τι εστί αντρική μαγκιά, τι εστί λεβεντιά, τι εστί αξιοπρέπεια! Έφυγε ένα πρωινό του Απρίλη, με πολλά ερωτηματικά να μας συνοδεύουν: η πληροφορία ότι η σύζυγός του κρατούσε τις εξετάσεις από το νοσοκομείο στο Παρίσι, όπου έδειχναν ότι όλα ήταν καλά, θα μας βασανίζει για καιρό, αλλά ίσως ποτέ να μην απαντηθεί…

Σε κάθε περίπτωση, η… απορία αυτή περνά σε δεύτερη μοίρα. Γιατί; Γιατί ο Δημήτρης Μητροπάνος δεν έφυγε. Έχει την ευλογία να είναι από τους λίγους ανθρώπους που θα είναι για πάντα εδώ μπροστά μας, όταν τον χρειαστούμε. Θα μας συντροφεύει στις στενοχώριες με το «Πάντα γελαστοί και γελασμένοι», στις ερωτικές απογοητεύσεις με το «Μια στάση εδώ», στις πολιτικές μας αμφιβολίες με το «Μάνα που ζω», στα ψυχικά ξεσπάσματα με το «Αλίμονο».

Μορφή σχεδόν ασκητική, με απίστευτη επαγγελματική συνέπεια και σεβασμό στη δουλειά της, καθώς ο Μητροπάνος την έβλεπε ως λειτούργημα και όχι ως «μπίζνα». Είναι πραγματικά εντυπωσιακό για έναν τραγουδιστή να τυγχάνει της αποδοχής –τόσο για της φωνητικές του ικανότητες, όσο και για τον τρόπο ζωής του- από ανθρώπους ΟΛΩΝ των μουσικών ακουσμάτων, των πολιτικών και αστικών τάξεων, των φύλων, των… των… των…

Ο χώρος του διαδικτύου και τα «social media» κατακλύστηκαν χθες από μηνύματα συγκίνησης, από τραγούδια-φόρο τιμής στον «τελευταίο εκ των μεγάλων», από φωτογραφίες και στιγμές της καριέρας του. Αποτελεί πρώτο θέμα σήμερα σε τρεις αθλητικές και ισάριθμες πολιτικές εφημερίδες, γιατί ο Μητροπάνος ήταν ένας από μας, ήταν εδώ… δίπλα μας, στο ίδιο… ύψος και όχι σε γυάλινα κλουβιά και σε κατοικίες-παλάτια της Διονυσίου Αρεοπαγίτου.

Μπορεί να διαπράττω ιεροσυλία με τον τίτλο που επέλεξα, αλλά ως δημοσιογράφος δεν γίνεται να μη συνδέσω το χαμό του Μητσάρα με την επικαιρότητα. Αλήθεια, πόσοι πολιτικοί θα έκαναν με… φθόνο «βόλτα» στο Facebook και το Twitter και θα ξεφύλλιζαν τις σημερινές εφημερίδες, βλέποντας τα αφιερώματα και τον χώρο δημοσιότητας που του δόθηκε; Πόσοι θα σκέφτηκαν: τώρα που έρχονται εκλογές, τι καλά θα ήταν να είχα κι εγώ τέτοια θετική προβολή; Ναι, κύριοι, όμως σας λείπει κάτι βασικό: δεν έχετε την απίστευτη ντομπροσύνη που είχε εκείνος στα μάτια του, όταν σε κοιτούσε. Και δε θα την έχετε ποτέ…

Ο Μητροπάνος έλεγε σε ένα τραγούδι: «Η ελπίδα μας χαμένη και η μοίρα μας γραμμένη, στου διαβόλου το κιτάπι, να του βγει το μάτι». Μητσάρα να η ευκαιρία, βγάλτου το μάτι του «όξω από δω», βγάλε τα μάτια όλων των διαβόλων της εποχής μας…

Αθάνατος…

Δεν υπάρχει αντικειμενική αλήθεια, τέλος…

Η 25^η Μαρτίου του 2012 αποτελεί παρελθόν εδώ και λίγη ώρα. Κάποιοι από εσάς έδωσαν στη συγκεκριμένη μέρα τη θρησκευτική χροιά της, καθώς την ταύτισαν με τη γιορτή του Ευαγγελισμού. Κάποιοι προτίμησαν να επικεντρώσουν στο εθνικο-πατριωτικό σκέλος της, ελέω… της έναρξης της επανάστασης του 1821. Κάποιοι αναφώνησαν: «Χρόνια πολλά αγάπη μου γλυκιά, και στα 100, θα’ μαι πάλι εδώ, να στο τραγουδώ», ευχόμενοι τα «χρόνια πολλά» στον Άρη Θεσσαλονίκης, που χθες έσβησε τα 98^α κεράκια του.

Αν… κάποιος ρωτούσε: «Τι συμβολίζει στα αλήθεια αυτή η μέρα;», θα έπαιρνε προφανώς τρεις διαφορετικές απαντήσεις. Αλήθεια… ποια αλήθεια από τις παραπάνω είναι πιο… αληθινή; Καμία, θα πω εγώ. Και οι τρεις παραπάνω… πραγματικότητες έχουν τη δική τους ισότιμη αξία.

Η εισαγωγή αυτή έχει να κάνει με την ατέρμονη συζήτηση περί… μίας και αντικειμενικής αλήθειας. Να με συγχωρέσουν οι υποστηρικτές της παραπάνω άποψης, αλλά ανήκω στους διαφωνούντες. Στα τέσσερα χρόνια της ζωής μου, που χρωματίστηκαν έντονα από τις σπουδές στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ (2000-2004), μία από τις ελάχιστες φράσεις που άκουσα από καθηγητή (καθηγήτρια για την ακρίβεια) και θα μείνουν για πάντα σφηνωμένες στο μυαλό μου, είναι η εξής: «Η αλήθεια είναι υποκειμενική».

Στην πορεία των χρόνων χρειάστηκε πολλές φορές να ανατρέξω σε αυτή τη φράση, προκειμένου να διαπιστώσω την ορθότητά της και όσο περνάνε οι μέρες, οι μήνες και τα χρόνια, ταυτίζομαι όλο και περισσότερο με το περιεχόμενό της, τείνοντας να γίνω… οπαδός της.

Αναφέρω κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα, προκειμένου να γίνει πιο κατανοητός ο ειρμός της σκέψης μου:

Πρώτον: Δόξα Κρανούλας-Καλαμαριά 1-0. Η είδηση… Η μετάφρασή της: η Κρανούλα κέρδισε την Καλαμαριά ή η Καλαμαριά έχασε από την Κρανούλα. Θεωρείται ότι κάποια από τις παραπάνω δύο εκδοχές αντικατοπτρίζει πληρέστερα την αλήθεια; Όχι… ο υποστηρικτής της Κρανούλας θα «κολλήσει» στην πρώτη εκδοχή, ο φίλος της Καλαμαριάς στη δεύτερη.

Δεύτερον: 10 Κούρδοι συνελήφθησαν από τις τουρκικές αστυνομικές αρχές. Η είδηση… Η μετάφρασή της: Οι εκπληκτικές τουρκικές αστυνομικές αρχές έκαναν το έργο τους απέναντι στους τρομοκράτες ή οι τουρκικές αστυνομικές αρχές επέδειξαν ακόμα μια φορά το αντικουρδικό μένος τους; Προφανώς ο Τούρκος θα υποστηρίξει την πρώτη εκδοχή και ο Κούρδος τη δεύτερη.

Θα ρωτήσει κάποιος: γιατί μας τα λες όλα αυτά; Η απάντηση είναι απλή: Σιχαίνομαι τη σοβαροφάνεια, σιχαίνομαι την άσκηση υψηλής κριτικής στο… όνομα της αλήθειας, σιχαίνομαι να με «λιμιτάρει» κάποιος σε οποιοδήποτε στόχο βάλω, γιατί δε βλέπω μπροστά μου την… αλήθεια.

Όχι, κύριοι, δε θα σας κάνω τη χάρη. Η δική μου αλήθεια είναι διαφορετική από δική σας και… αν γουστάρω, θα φτιάξω και μια τρίτη αλήθεια, έτσι για να υπάρχει. Ξέρετε που διαφέρουμε; Εσείς δίνετε βάση στη… μία και μοναδική αλήθεια, ενώ αντιθέτως εγώ σας αμφισβητώ και η… μία και μοναδική αλήθεια με αφήνει παγερά αδιάφορο.

Επίσης, εσείς θεωρείτε αιρετική και λαθεμένη την άποψή μου, ενώ εγώ τη χαρακτηρίζω ως το αποκορύφωμα της νοητικής υγείας.

Συμπέρασμα: όλοι σας έχετε απίστευτα αποθέματα δύναμης, χρησιμοποιήστε τα για να φτιάξετε τη δική σας αλήθεια… Εμπόδια δεν υπάρχουν, ούτε αδιέξοδα…

Η δυναμική του ηλεκτρονικού εμπορίου στον πρωτογενή τομέα

Τις τελευταίες μέρες έχουμε γίνει μάρτυρες μιας νέας πρακτικής διάθεσης αγροτικών προϊόντων, κατευθείαν από τους παραγωγούς στους καταναλωτές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αστρονομικά καλύτερες τιμές διάθεσης του προϊόντος και μια win – win συμμαχία ανάμεσα σε καταναλωτές και αγρότες.

Γίναμε μάρτυρες του γεγονότος ότι μέσω του διαδικτύου οι παραγωγοί είναι σε θέση να παρακάμψουν τα καθιερωμένα κανάλια διανομής των προϊόντων τους και να προσεγγίσουν απευθείας τους καταναλωτές αφήνοντας τους χοντρεμπόρους «στα κρύα του λουτρού».

Αυτό είναι μια πολύ καλή αφορμή για να ανοίξει συζήτηση για να αναδειχθούν και στη χώρα μας σε καθολικό επίπεδο εναλλακτικές μορφές εμπορίου (e-commerce) που εφαρμόζονται συστηματικά στην υπόλοιπη Ευρώπη εδώ και αρκετά χρόνια, καθώς η Ελλάδα έχει μια αξιοσημείωτη καθυστέρηση στην διείσδυση νέων τεχνολογιών και ειδικότερα του διαδικτύου.

Είχε επικρατήσει για πολλά χρόνια στην Ελλάδα η αντίληψη ότι ο παραγωγός είναι εκείνος που απλά παράγει και οφείλει να «τα έχει καλά» με τους μεσάζοντες για να διαθέσει τα προϊόντα του ακολουθώντας τους κανόνες της αγοράς. Μιας αγοράς όμως για την οποία δεν είμαστε και τόσο σίγουροι ότι ακολουθεί τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού ως οφείλει, με αποτέλεσμα οι τιμές των αγροτικών(και όχι μόνο) προϊόντων να παραμένουν ιδιαίτερα υψηλές για τον τελικό καταναλωτή.

Ο γράφων ανακαλεί στη μνήμη του στιγμές άπειρης γραφικότητας και λαϊκισμού όταν ο Κίμωνας Κουλούρης επί κυβερνήσεων Σημίτη και ενώπιον του τηλεοπτικού φακού, έκανε αυτοψίες τιμών στις λαϊκές αγορές για να πείσει τους τηλεθεατές ότι η κυβέρνηση Σημίτη πολεμά την αισχροκέρδεια. Τα αποτελέσματα βέβαια της εκστρατείας του κ. Κουλούρη όπως ήταν φυσικό ήταν ανύπαρκτα (αν εξαιρέσουμε τις στιγμές γέλιου που μας χάρισε).

Πλέον δεδομένης και της βαθιάς οικονομικής κρίσης που κάνει την ανάγκη για προσιτά προϊόντα συνεχώς μεγαλύτερη, είναι η κατάλληλη εποχή για μια εμπορική επανάσταση στην ελληνική αγορά. Φυσικά δεν μιλάμε για επαναστάσεις της πατάτας, της μελιτζάνας, και των ζαρζαβατικών αλλά για την κατανόηση των δυνατοτήτων που μπορεί να δώσει το e commerce (ηλεκτρονικό εμπόριο) σε μια αγροτική οικονομία δέσμια των μεσαζόντων και των καρτέλ.

Ειδικότερα για τα προϊόντα του πρωτογενή τομέα χωρίς πολλές και εξειδικευμένες αναλύσεις, οι δυνατότητες που δίνει το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι τεράστιες. Και φυσικά δεν μιλάμε για οκτωβριανές επαναστάσεις και θάνατο των εμπόρων, αλλά για μεταβολή στις πρακτικές τους προς όφελος του ανταγωνισμού.

Επί του προκειμένου οι αγρότες δεν έχουν ανάγκη κανέναν Τριανταφυλλόπουλο και τις υπηρεσίες του site του. Μπορούν κάλλιστα να δημιουργήσουν μικρούς συνεταιρισμού ς μακριά από συνθήματα και κομματικές σημαίες και με μηδενικό σχεδόν κόστος να δημιουργήσουν το ηλεκτρονικό μαγαζί τους μέσα από το οποίο θα προσεγγίσουν τους καταναλωτές , έχοντας βέβαια και τη δυνατότητα να καθορίσουν την παραγωγή τους σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς και την παραγγελίες που θα έχουν.

Και πραγματικά η εξοικονόμηση κόστους θα είναι τόσο μεγάλη σε μια τέτοια περίπτωση που πιθανότατα θα μπορούν να αναβαθμίσουν το προϊόν τους με συνοδευτικές υπηρεσίες (όπως πχ διανομή στο σπίτι!). Ανοιχτά μυαλά και τόλμη χρειάζονται. Οι δυνατότητες υπάρχουν και είναι μπροστά στα μάτια όλων μας. Μένει να γίνει το αυτονόητο.

Facebook: Ευχή και κατάρα…

Τον τελευταίο καιρό έχω κολλήσει τον «ιό του facebook». Συνεχές «κοίταγμα από την κλειδαρότρυπα» στις… διαδικτυακές ζωές των «φίλων» μου, «σκάλωμα» με παιχνίδια που βρίσκονται στον παγκόσμιο ιστό για πρώτη φορά στη ζωή μου, upload τραγουδιών και σκέψεων στο πιο διαδεδομένο social medium της εποχής μας (όχι, ακόμα το twitter δεν έχει καταφέρει να το προσεγγίσει).

Δεν είναι υπερβολή ούτε προσπάθεια εντυπωσιασμού αν μοιραστώ μαζί σας το εξής: κάθε ξεχωριστό δευτερόλεπτο, στο οποίο αποτελώ κι εγώ μέλος του «φατσοβιβλίου» ως ενεργός χρήστης, με ταλανίζει το ερώτημα: τελικά μιλάμε για ευλογία ή για το τέλος της πραγματικής ανθρώπινης επικοινωνίας;

Κάποιος θα μπορούσε να το χαρακτηριστεί απλουστευτικό. Ναι, δε διαφωνώ, όμως από κάπου πρέπει πάντα να ξεκινάς. Μετά από αρκετή σκέψη κατέληξα σε ένα συμπέρασμα… ποσοστών. Και εξηγούμαι: Θα μπορούσα να χαρακτηρίσω το fb (όπως είναι, πλέον, το συντομευμένο όνομά του) ευλογημένο κατά 20% και καταραμένο κατά το υπόλοιπο 80.

Ας ξεκινήσουμε με τα θετικά… Μέσω της συγκεκριμένης σελίδας κοινωνικής δικτύωσης είναι γεγονός ότι έχει κανείς τη δυνατότητα να «τρέξει διαδικασίες» και να έρθει σε επαφή με άτομα, που η live καθημερινότητα δε θα του έδινε την ευκαιρία. Η πρώτη εφαρμογή που μου έρχεται στο μυαλό μου είναι η δημιουργία του group των «Αποφοίτων του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Α.Π.Θ.», το οποίο δημιουργήθηκε πρόσφατα και αποτέλεσε ένα μικρό βήμα στις συζητήσεις και τις ζυμώσεις (οι οποίες έμειναν κάπου στο… δρόμο), για μια πιο οργανωμένη και μεθοδική διεκδίκηση των δικαιωμάτων του κλάδου μας.

Ναι, εδώ το facebook παίρνει ένα μεγάλο «εύγε». Δικαιολογεί στην πράξη την ετυμολογία του όρου social medium, καθώς καθιστά εμένα και τους πρώην συμφοιτητές μου (νυν συναδέλφους μου και παντοτινούς φίλους μου) κοινωνούς μιας ιδέας, που ακόμα βρίσκεται στα σπάργανα.

Το 20%, όμως, τελειώνει κάπου εδώ και εφορμά με επιθετική διάθεση το… πλειοψηφικό 80%. Να μιλήσουμε λίγο πιο μάγκικα εδώ; Να μιλήσουμε… «Φίλε, γνώρισα ένα γκομενάκι στο facebook και το «ψήνω» να βγούμε για ποτάκι. Βέβαια, θα χρειαστεί λίγος χρόνος, αλλά το… πάω καλά το θέμα». Ο υποθετικός φίλος μας (με τη ρεαλιστική, όμως, έκφραση, που ακούω όλο και περισσότερο γύρω μου) προσπαθεί να κάνει ένα e-flirt, με ένα… γκομενάκι που ποτέ δεν το είδε από κοντά, ποτέ δεν ερωτεύτηκε την αύρα του (η οποία ΜΟΝΟ δια ζώσης γίνεται αντιληπτή) και ίσως ποτέ δεν αναρωτήθηκε αν μιλάει α) με το πρόσωπο που βλέπει στις φωτογραφίες ή β) με ένα υπαρκτό πρόσωπο.

Δεύτερη ατάκα: «Φίλε, μέσω facebook είναι πιο εύκολο να το «ψήσεις» το γκομενάκι, γιατί δεν έχεις αμηχανία και μπορείς να είσαι πιο άνετος». Εγώ αυτό δεν το λέω μαγκιά, το λέω «κοτιά» και «κοτιά» ολκής μάλιστα… Πώς μπορείς κάποιος άντρας να νιώσει ότι έδωσε έναν αγώνα και κατέκτησε μία κοπέλα, αν δεν έχει «φάει τα μούτρα» του στα ίσια, δια ζώσης (ναι, μου αρέσει αυτή η έκφραση και επιμένω), μέχρι του σημείου να φτάσει στο… αποτέλεσμα-στόχο, να την κατακτήσει;

Φεύγω από τα «γκομενικά» και ολοκληρώνω με ένα θεματάκι, που μπορεί αυτή τη στιγμή να φαντάζει μικρό και ανούσιο, όμως χρήζει πολύ μεγάλης και σοβαρής σημασίας. Και πάλι θα χρησιμοποιήσω ατάκες: «Η…Μαρία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο μπάρ… «Ο Μούτσος», «Ο… Γιώργος αυτή τη στιγμή βρίσκεται καθ’ οδόν προς τις Σέρρες», «Η… Νατάσα τρώει πίτσες στο Roma Pan». Ποιος από τους τρεις φίλους μας θεωρεί ότι μας ενδιαφέρει το τι κάνει; Αλήθεια, τον ρωτήσαμε; Όχι, μη σπεύσετε να με χαρακτηρίσετε και πάλι απλουστευτικό. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι έχουμε μία μετατροπή της θεωρούμενης επικοινώνησης μίας πράξης σε «προσωπικό ξεγύμνωμα».

Αν τους αρέσει κάποιους, τους ζητάω πολύ ευγενικά να μας «ενημερώνουν» και για τις στάσεις τις οποίες αλλάζουν κατά τη διάρκεια του σεξ, προκειμένου να αποκτήσει και λίγο ενδιαφέρον αυτή η διαδικτυακή «κλειδαρότρυπα».

Καταλήγοντας, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. ΤΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΘΕΛΟΥΜΕ; Να κοιτάμε τον άλλον στα μάτια ή να κρυβόμαστε πίσω από την απροσωπία μίας οθόνης λίγων ιντσών; Να διασκεδάζουμε με τους φίλους, τις κοπέλες, τους συναδέλφους σε «πραγματικές» συνθήκες ή να χαιρόμαστε, κάνοντας like σε ένα τραγούδι που ανέβασαν; Να φιλάμε στο στόμα το άτομο που αγαπάμε ή να κάνουμε «yoo hoo» στο «SIMS»;

Διαλέγετε και παίρνετε…